Fasteignaverð hefur hækkað margfalt hraðar en byggingarkostnaður á síðustu 12 mánuðum
- 22 föld meiri hækkun fasteignaverðs en byggingarkostnaðar
- Misvægið milli þessara stærða að nálgast 2007-2008 stigið
- Sterkar vísbendingar um að dregið hafi úr hækkunartakti fasteignaverðs að undanförnu
- Fasteignaverð hefur hækkað margfalt hraðar en byggingarkostnaður á síðustu 12 mánuðum. Byggingarvísitalan, sem segir til um kostnað við húsbyggingar, hefur einungis hækkað um 1,1% á meðan vísitala fasteignaverðs fyrir landið allt hækkaði um 24,2%. Þetta er 22 föld meiri hækkun fasteignaverðs en byggingarkostnaðar.
„Þróun byggingarkostnaðar hefur allt frá árinu 2013 verið í talsvert rólegri takti en þróun fasteignaverðs, sem er eðli málsins samkvæmt meiri sveiflum háð. Munurinn milli þessara stærða hefur sérstaklega aukist frá byrjun árs 2016, en frá því í janúar 2016 hefur byggingarvísitalan hækkað um 4% en fasteignaverð um 29,2%,“ segir Guðmundur Sigfinnsson, hagfræðingur í hagdeild Íbúðalánasjóðs. Guðmundur fjallaði um þróun helstu stærða sem horft er til á húsnæðismarkaði á reglulegum upplýsingafundi með fasteignasölum í morgun.
Guðmundur segir að ólíklegt að þessi þróun geti haldið mjög lengi áfram. „Sé horft til langs tíma ætti að vera nokkuð sterk fylgni á milli fasteignaverðs og byggingarkostnaðar, þ.e.a.s. ef fasteignaverð hækkar mikið umfram byggingarkostnað verður sífellt arðbærara að byggja nýjar íbúðir sem ætti hvetja til vaxandi framboðs nýrra íbúða og markaðurinn mun þá leita í nýtt jafnvægi. Misvægið á milli þessara tveggja stærða er nú farið að nálgast það sem mest var á árunum 2007-2008. Það eru hins vegar til staðar sterkar vísbendingar um að talsvert hafi dregið úr þeim mikla hækkunartakti fasteignaverðs sem verið hefur á markaðnum undanfarið og sagan segir okkur að fasteignaverð á það til að leita í byggingarkostnað þegar til lengra tíma er litið.“
Ítarefni
Þróun vísitölu byggingarkostnaðar í ágústmánuði
Vísitala byggingarkostnaðar, reiknuð um miðjan ágústmánuð, hækkaði um 0,3% frá fyrra mánuði og hefur hækkað um 1,1% á síðustu 12 mánuðum. Vísitala byggingarkostnaðar samanstendur af fjórum megin aðfangaþáttum;
- Innlent efni
- Innflutt efni
- Vinna
- Vélar, flutningur og orkunotkun.
Stærsti einstaki kostnaðarliður vísitölunnar er innlendur efniskostnaður (38% vægi í vísitölunni) og hækkaði sá liður um 0,4% milli mánaða (1,7% árshækkun). Næst stærsti undirliður vísitölunnar er vinna (35% vægi í vísitölunni) en sú mæling er ekki framkvæmd mánaðarlega og breyttist síðast í júlímælingunni. Árshækkun vinnuliðarins mælist nú 5,9%. Innflutt efni hækkaði mest allra einstakra aðfangaþátta í ágústmánuði eða um 0,7% milli mánaða en á síðustu 12 mánuðum hefur sá kostnaðarliður hins vegar lækkað um -7,5%. Vélar, flutningur og orkunotkun hækkaði um 0,2% frá því í júlí síðastliðnum og um 1,2% á síðustu 12 mánuðum.